April 30, 2004
يادی از مهرداد نبيلی
http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2004/04/040430_l-sr-nabili.shtml
يادی از مهرداد نبيلی، مترجم و همکار سابق بی بی سی، 1383 - 1311
شهريار رادپور
مهرداد نبيلی در اوايل دهه 1360 خورشيدی به بخش فارسی بی بی سی پيوست
مهرداد نبيلی نويسنده و مترجم و همکار سابق بخش فارسی بی بی سی چند روز پيش در سن هفتاد و دو سالگی در گذشت. او مترجم کتاب لبه تيغ از سامرست موام و داستان دوشهر از چارلز ديکنز بود.
مهرداد نبيلی در اوايل دهه 1360 خورشيدی به بخش فارسی بی بی سی پيوست و پنج سال با ما بود.
مهرداد روزنامه نگار يا خبرنگار راديويی نبود ولی تجربه اش در نويسندگی و ترجمه کتاب و تسلط کم نظيرش به زبان و ادبيات انگليسی و البته زبان فارسی، حضورش در بخش فارسی را به غنيمتی بدل کرد که يادگارش اکنون هم بيش از 15 سال پس از ترک بی بی سی همچنان زنده و ارجمند است.
مهرداد نبيلی 72 سال پيش در شهر اهواز در خوزستان به دنيا آمد.
تحصيلات ابتدايی را در دبستان جمشيد جم تهران گذراند و متوسطه را در کراچی که در آن سالها هنوز بخشی از هندوستان، مستعمره بريتانيا بود. کراچی به اين دليل که پدرش مسئول صفحات فارسی روزنامه شيپور شده بود.
پس از گرفتن ليسانس ادبيات انگليسی از دانشگاه تهران مهرداد نبيلی در سال 1334 با بورس تحصيلی بانک ملی به اين ديار آمد و در دانشکده علوم سياسی و اقتصادی لندن ادامه تحصيل داد.
پس از بازگشت به ايران، در سال 1339 در بانک مرکزی مشغول به کار شد که تا بازنشستگی اش در سال 1359 ادامه يافت.
در اوايل دهه 1360 خورشيدی به بخش فارسی بی بی سی پيوست و از همان ابتدای کار پيشنهاد کرد در کنار برنامه های خبری قدری هم به هنر و فرهنگ و ادبيات توجه نشان دهيم. او به عنوان سرمشق برای همه ما از داستانهای هزار و يک شب يک سريال راديويی ساخت.
مهرداد هيچ وقت دل به برنامه های خبری نداد و اگر بولتن خبری يا "جام جهان نما" ای از او بخاطر داريد، مطمئن باشيد که مجبور به انجامش شده بود.
در بحبوحه جنگ ايران و عراق و خبرهای دلخراش آن بود که جمعی از همکاران پيشنهاد کردند برای انبساط خاطر مردم هم که شده در برنامه ای تازه اخبار و وقايع دنيا را طنز آلود کنيم.
رئيس وقت بخش فارسی، روانشاد جان دان، با قدری دلواپسی از انگيزه دوستان، دل به دريا زد و "مجله شفاهی" به زير چاپ راديويی رفت.
مهرداد سردبير مجله شد و با مصلح الدين زشکی و رسول فردوسی و هفته ای چهار روز با خبر و شعر و نامه، سياست و سياستمداران را در گوشه و کنار دنيا با طنزی محترمانه ولی گزنده به بازی گرفتند.
"مجله شبانگاهی" چهار سال ادامه يافت و در همين مدت مهرداد نبيلی رشته داستانهای کوتاهی را از نويسندگان مختلف تبديل به برنامه راديويی کرد.
مهرداد نبيلی را خيلی ها از ترجمه هايش به ياد دارند.
لبه تيغ از سامرست موام و افق گمشده از جيمز هيلتون از ترجمه های به ياد ماندنی مهرداد است که در سالهای دهه 1340 خورشيدی که با موسسه انتشاراتی فرانکلين در تهران همکاری داشت منتشر شد.
مهرداد مدرسه ای بين المللی را به نام "کورس" در تهران تاسيس کرد که تا پس از انقلاب فعال بود.
مهرداد نبيلی بيش از هر چيز انسانی با فرهنگ بود و باسواد و بيهوده اظهار نظر نمی کرد. بحث کردن با او اصلا آسان نبود ولی چالشی بود بی نهايت دلپذير.